اعلام نتایج اولیه کنکور سراسری، بهانه‌ای برای مغالطه، بازی با کلمات و ایجاد ناامیدی در بخش قابل توجهی از دانش‌آموزان و خانواده‌های آنها بود! آن‌هم در شرایطی که رویکرد محوری دولت سیزدهم و وزارت آموزش و پرورش، امیدآفرینی و امیدبخشی به آینده‌سازان این مرز و بوم است.
متاسفانه برخی همکاران رسانه‌ای و کارشناسان مرتبط با آنها، با همکاری و همراهی برخی نهادها و گروه‌ها، اطلاعاتی با تحلیل‌های هدفمند و مغرضانه به افکار عمومی مخابره کردند و با این ادعا که مدارس دولتی جایی در رتبه‌های برتر کنکور ندارند، بر طبل بی‌عدالتی و ناامیدی کوبیدند تا البته به طور غیرمستقیم برای برخی اشخاص و ذی‌نفعان آن‌سوی ماجرا، تبلیغ کرده باشند.
خبر این بود: «دانش‌آموزان مدارس دولتی جایی در 40 رتبه برتر کنکور امسال ندارند و فقط 2 و نیم درصد از رتبه‌های برتر کنکور امسال در مدارس دولتی درس می‌خوانده‌اند!»
جالب‌تر اینکه این کلمات غلط‌‌انداز موجب تحلیل‌های زنجیره‌ای غلط‌تر(!) در شبکه‌های اجتماعی شد؛ تا جایی که این روزها پست‌ها و نوشته‌هایی در سطح گسترده دست به دست می‌شود که: «فقط 2 و نیم درصد از کل پذیرفته‌شدگان کنکور امسال، از مدارس دولتی هستند!» یعنی سطح تحلیل، به اشتباه از «رتبه‌های برتر کنکور» به «کل پذیرفته‌شدگان کنکور» فراتر رفته است.
تحلیل و تاملی بر این خبر کوتاه و هدفمند، نشان‌دهنده چند نکته، مغلطه و اغراض خاص است:
اول اینکه: کسب رتبه اول تا پنجم در هر یک از گروه‌های آزمایشی پنجگانه هرچند برای خود دانش‌آموزان و خانواده‌های آنها و حتی نظام آموزشی کشور مایه افتخار است اما به هیچ وجه، ملاک مناسبی برای زیر سوال بردن توانایی دیگر افراد نیست. آیا همه دستاورد کنکور و نظام آموزشی، همین 40 نفر هستند؟! آیا قرار نیست نام هیچ رتبه پانصد، هزار یا چندهزار کنکور، سال‌ها بعد در میان نخبگان یا چهره‌های علمی و دانشگاهی کشور باشد؟! آیا آخر دنیا همین رتبه اول است؟!
دوم اینکه: در این خبر و تحلیل‌های هدفمند آن، مدارس سمپاد به شکل زیرکانه‌ای از گروه مدارس دولتی خارج شده‌اند؛ این درحالی است که مدارس سمپاد ذیل سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان فعالیت دارند و از اساس، دولتی محسوب می‌شوند و مطابق قوانین و مقررات، همه دانش‌آموزان امکان رقابت با یکدیگر و پذیرفته شدن در این مدارس را داشته و دارند.
سوم اینکه: مروری بر رتبه‌های اول تا پنجم کنکور در چهار سال اخیر نشان می‌دهد که (حتی در صورت دولتی ندانستن مدارس سمپاد)، تغییر محسوس و چندانی در آمار رتبه‌های برتر ایجاد نشده است؛ سال 1400 نیز سهم مدارس دولتی از رتبه‌های برتر کنکور (منهای مدارس سمپاد)، 3 درصد و در سال 1398 نیز همین میزان بوده است! بنابراین هرچند اتفاق تازه و بسیار عجیبی رخ نداده است اما یک جریان مرموز، در تلاش برای ایجاد ناامیدی در دانش‌آموزان مدارس دولتی است و سعی دارد از یک روال عادی و بدون تغییر، معضلی بزرگ بسازد.
چهارم اینکه: ملاک قبولی در کنکور، فقط کسب رتبه تک‌رقمی نیست؛ بلکه رتبه‌های زیر 100، زیر 500 و زیر هزار هم دارای ارزش و اهمیت قابل توجهی هستند؛ قطعا اگر ملاک این درصدسازی‌ها و خبرسازی‌ها را رتبه‌های کمتر از 500 قرار می‌دادند، سهم دانش‌آموزان مدارس دولتی بسیار بسیار بیشتر از این عددها می‌شد اما به هرحال، قرار است که نتیجه دیگری از این تحلیل‌های آماری به دست آید که به نفع اشخاص و جریانات خاصی باشد!
پنجم اینکه: بچه‌های من و شما و نوجوانان این مرز و بوم فقط با امید و انگیزه می‌توانند آینده خود و فردای این کشور را بسازند و آباد کنند. بنابراین تحلیل‌های گزینشی، محدود شدن دایره تحلیل‌ها، حذف عمدی دانش‌آموزان مدارس دولتی از آمارسازی‌ها، پررنگ نشان دادن ابعاد خاصی از ماجرا و هر حرکت، اظهارنظر و تحلیل هدفمند با اغراض پشت پرده، خیانت به بچه‌هایی است که به رغم برخی مشکلات موجود، با اتکا به فرصت‌ها و امکانات‌شان به مسیر خود ادامه می‌دهند و برای فردایشان هزار امید و آرزو دارند.
ششم اینکه: آینده برای همه فرزندان این سرزمین روشن است و همه دانش‌آموزانی که به هر دلیل در مدارس دولتی یا غیردولتی تحصیل می‌کنند، دارای هویت مشترک، اهداف متعالی مشترک و فردای مشترک هستند.
*دبیر گروه آموزش و پرورش
منبع: خبرگزاری کانون دانش آموزان (پانا)
