جمعه 27 خرداد 1401 – 10:13
تهران (پانا) – نمایه‌سازی نظام‌مند اطلاعات کتاب‌های درسی توسط کتابخانه و مرکز اسناد سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی صورت گرفته و به صورت رایگان جهت بهره‌برداری علاقه‌مندان در دسترس قرار گرفت.
سازماندهی اطلاعات راهکار مناسب و مقبول برای مدیریت اطلاعات است. یکی از اقدامات مدیریت محتوایی کتاب‌های درسی، سازماندهی اطلاعات و نمایه‌سازی منابع و مدارک با هدف بازیابی آن است.
نمایه‌سازی موضوعی یعنی تخصیص واژه‌ها یا عبارت‌ها به مدارک جهت توصیف محتوای موضوعی آنها برای بازیابی؛ فرایند تحلیل محتوای اطلاعاتی دانش مدون و ضبط شده برحسب موضوع‌های مهم آنها و برگردان این موضوع‌ها به سرعنوان‌های موضوعی را نمایه‌سازی موضوعی، توصیف موضوعی یا تحلیل موضوعی می‌گویند که هدف از این نوع تحلیل اصولاً گزینش و تخصیص اصطلاحات موضوعی، متناسب با مدارک است.
با توجه به چاپ تعداد بالای عناوین کتاب‌های درسی در هر سال تحصیلی، اطلاع‌رسانی و شناساندن اطلاعات محتوای این کتاب‌ها، می‌تواند باعث سهولت در بازیابی اطلاعات و امر پژوهش و کسب دانش توسط پژوهشگران این حوزه باشد؛ در این راستا کتابخانه و مرکز اسناد سازمان، همزمان با ایجاد پایگاه آرشیو الکترونیکی کتاب‌های درسی و ذخیره اطلاعات پیشینه‌های فراداده‌ای، علاوه بر درج اطلاعات کتاب‌شناختی این منابع (عنوان، اسامی پدیدآورندگان، سال نشر و..)، با انجام نمایه‌سازی موضوعی، موضوعات کتاب‌ها را تعیین و اطلاعات آنها را در مدخل مربوطه (فیلد موضوع) درج می‌نماید. در حال حاضر 825 موضوع به کتاب‌های درسی الکترونیکی اختصاص داده شده و از طریق جستجو قابل بازیابی هستند.
در خصوص کتاب‌های ابتدایی و نظری موضوعات با عناوین کتاب‌ها مطابقت دارند و برخی کتاب‌ها مانند: آمادگی دفاعی، احکام، تفکر و سبک زندگی، هویت اجتماعی، جریان‌شناسی اندیشه معاصر ایران، علاوه برکلید موضوعات منطبق برعناوین کتاب‌ها، توصیف‌گرهای موضوعی دیگری نیز براساس محتوی کتاب‌ها، تعیین و در بانک اطلاعاتی ذخیره شده است. همچنین در مورد کتاب‌های درسی فنی‌وحرفه‌ای و کاردانش با توجه به محتوای تخصصی این کتاب‌ها، توصیف‌گرهای انتخاب شده (موضوعات مندرج در فیلد موضوع) تخصصی و منطبق با محتوای مندرج در کتاب‌ها است.
دسترسی به اطلاعات مورد نظر در سایت کتابخانه و مرکز اسناد http://lib.oerp.ir و بخش جستجو در منابع کتابخانه امکان‌پذیر است.
منبع: خبرگزاری کانون دانش آموزان (پانا)
