اگر نگاهی ریشه‌ای و زیرساختی به شاخص‌های پیشرفت کشور بیندازیم تأیید خواهیم کرد که مردان و زنانی که این زیرساخت‌های عظیم را ساختند یا در توسعه آن اثرگذار بودند، از کلاس درس، مدرسه و با نفس گرم معلم، تربیت یافتند و اگر بگوییم همه کشور در همه سطوح، مدیون «معلم» است، سخنی گزافه و بی‌راه نگفتیم.
به گزارش اداره اطلاع‌رسانی و روابط عمومی آموزش و پرورش مازندران؛ هفته معلم مجالی است هرچند کوتاه که از «معلم» که برخی او را سنگ بنای توسعه پایدار در هر جامعه‌ای می‌دانند قدردانی کنیم و یکی از برنامه‌ها، شناسایی و معرفی معلمان نمونه و قدردانی از آنان است که سالانه در ایام هفته معلم و در سالروز شهادت معلم شهید استاد مرتضی مطهری برگزار می‌شود.
در ادامه این گزارش؛ مصاحبه با «ملیحه اوشیب نتاج» یکی از معلمان نمونه استان مازندران در سال ۱۴۰۱-۱۴۰۰ را می‌خوانید:
* لطفا خودتان را معرفی کنید:
با سلام و عرض ادب و احترام خدمت همکاران بزرگوار هفته‌ی معلم را به همه فعالان عرصه تعلیم و تربیت تبریک عرض می‌کنم ملیحه اوشیب نتاج هستم ۴۴ ساله، با ۲۴ سال سابقه‌ی تدریس، در دبیرستان امام موسی بن جعفر (شاهد) شهرستان بابل مشغول به کار هستم.
* دستاوردهای پیشین خود را در زمینه کاری توضیح دهید.
مهمترین افتخار من متعهد بودن به حرفه معلمی بود و در کنار این افتخار مهم توانستم موفق به کسب رتبه شهرستانی و استانی در طرح‌هایی نظیر اقدام‌پژوهی مقاله‌نویسی شوم. در سال ۹۲ زمانی که سرگروه زیست شناسی شهرستان بابل بودم در ارزیابی توسط گرو های آموزشی استان مازندران، موفق به کسب رتبه اول استانی (سرگروه نمونه در محور ۲) شدم. در دوران دانشجویی هم ضمن کسب رتبه‌های علمی و عنوان دانشجوی ممتاز، موفق به چاپ ۴ مقاله در مجلات علمی پژوهشی و ارائه بیش از ۱۴ عنوان مقاله در همایش‌های علمی پژوهشی کشوری و منطقه‌ای شدم. در طی این سال‌ها در کنار تدریس در مدارس، سابقه تدریس در دانشگاه و همکاری با پژوهش‌سرای شهید میرزاده بابلسر وعضویت در گروه‌های آموزشی شهرستان بابلسر (سرگروه درسی) عضویت در شورای انجمن زیست‌شناسی استان مازندران و کمک به برگزاری چندین همایش از طرف این انجمن را در کارنامه خود دارم. از جمله اقدامات دیگرم داوری مسابقات متعدد دانش‌آموزی نظیر مسابقات آزمایشگاهی، دست‌ساخته‌ها، مقاله‌نویسی و همینطور تدریس در مرکز ضمن خدمت شهرستان بابلسر، همکاری با واحد سنجش اداره کل استان مازندران جهت طراحی بانک سوالات است.
* توصیه شما به معلمان جوان چیست و رمز موفقیت معلمی را در چه چیز می‌دانید؟
در طی سالهای گذشته هر گاه قدم به حیاط مدرسه گذاشتم از عمق وجود حس کردم که مدرسع یک مکان مقدس و کلاس درسم قطعه‌ای از بهشت است. تجربه چندین ساله‌ام نشان می‌دهد هرگاه معلمی در کارش عشق بورزد و با همه وجودش تدریس نماید و کارش را فقط شغل نداند می‌تواند در کارش کاملا موفق شود زیرا معلمی که خودش از ارائه درس لذت ببرد شاگردانش هم قطعا لذت می‌برند. مهربانی و محبت، ارتباط عاطفی با دانش‌آموزان، صلابت و جدیت، صبر و بردباری، انعطاف پذیری، سرحال و پر انرژی بودن، بروز بودن، جذاب کردن کلاس درس، تناسب شیوه آموزشی و نحوه تدریس با روحیات دانش آموزان از جمله هنرهای ویژه معلمی است.
* صحبت یا توصیه شما به مسئولان آموزش و پرورش در حوزه‌های آموزشی، تربیتی و اجرایی چیست؟
همانطور که بر همگان روشن است یکی از ارکان اساسی رشد و توسعه همه جانبه کشورها موضوع تعلیم و تربیت است. به طوری که اگر سیستم آموزش و پرورش به طور صحیح پیاده شود، بسیاری از معضلات و مشکلات هم خودبخود برطرف خواهد شد و جامعه به سوی پیشرفت و ترقی سوق داده خواهد شد و در این امر بدون هیچ شک و شبهه‌ای نقش معلم به عنوان ستون تعلیم و تربیت در اولویت قرار گرفته و انکار ناپذیر است. رهبر فرزانه انقلاب اسلامی هم در طول سالهای متمادی از مسئولین خواستند که از مسائل مادی و معنوی معلمان غافل نمانند و منزلت و جایگاه اجتماعی معلمان را افزایش دهند. مثلا در سال ۹۵، رهبر انقلاب در دیداری که با معلمان و فرهنگیان داشتند خطاب به مسئولین فرمودند: «مسئولین باید بدانند هر هزینه‌ای که در آموزش و پرورش می‌کنند، هزینه‌ی سرمایه‌ای است.امیدوارم بعد از گذر چند سال از بیانات معظم له مسئولین فعلی آموزش و پرورش بتوانند به این بیانات ارزشمند جامه‌ی عمل بپوشانند.
*چگونه می‌توان معلمان را به انجام فعالیت‌های فوق‌برنامه ترغیب کرد؟
انجام هر کاری نیاز به انگیزه دارد، زمانی که انگیزه وجود داشته باشد، قطعا پشتکار و جدیت هم به دنبالش خواهد آمد. با توجه به این که شرکت معلمان در فعالیت‌های فوق برنامه، نیازمند صرف زمان و تلاش بسیار زیاد، با امکانات محدود است و غالبا این فعالیت‌ها، در حیطه کاملا تخصصی معلمان هم نیست ضرورت یک محرک بالقوه‌ای برای ایجاد انگیزه و تشویق معلمان احساس می‌شود.
* فعالیت قشر معلمان در حوزه اجتماعی چه تاثیری در قضاوت جامعه درمورد معلمان دارد؟
قضاوت جامعه نسبت به معلمان بیشتر به نگاه مسئولان بالادستی نسبت به معلمان بستگی دارد. در طی سالهای گذشته موارد زیادی دیده شده که مسئولین شعارهایی را در مورد مسأله ارتقاء جایگاه اجتماعی معلمان مطرح می‌کنند ولی در عمل اقدام خاصی صورت نگرفت و همه به خوبی می‌دانیم که معلم سقف و ستون هر جامعه است و آینده ی هر جامعه‌ای به شأن و منزلت معلم گره خورده است اگر قرار باشد معلم انتقال دهنده ارزش‌های فرهنگی و علوم و فنون مختلف به دانش‌آموز باشد، باید تمایزات جدی با سایر اقشار جامعه داشته باشد در طی سالهای اخیر دقیقا برعکس این امر را شاهد هستیم در عمل می‌بینیم که حقوق مادی و معنوی معلمان، بسیار پایین‌تر از جایگاهی است که باید باشد. اگر قرار است که تحولی جدید در آموزش کشور به وجود بیاید لازم است که نگرش به آموزش و پرورش به عنوان یک نهاد و سازمان مصرفی تغییر پیدا کند و شان و منزلت اجتماعی معلم افزایش پیدا کند در غیر این صورت چنین جامعه ای پیشرفت نخواهد کرد.
* آیا فعالیت، ایثار و فداکاری معلمان به اندازه کافی در جامعه منعکس می‌شود؟
بعد از همه‌گیری ویروس کرونا ما شاهد انعکاس فداکاری‌های کادر درمان در جامعه بودیم ولی نه تنها فداکاری‌های فرهنگیان در جامعه انعکاس پیدا نکرد بلکه دقیقا برعکس عموم جامعه تصور می‌کردند که معلمان در طی این دو سال در حال استراحت بودند در حالی که آحاد جامعه اصلا اطلاعی نداشتند که بدون ابزار مناسب، بدون آموزش و در زمان محدود، ارائه درس به صورت مجازی با کیفیت مطلوب به دانش‌آموزان، کار بسیار نفس‌گیری است ولی با این وجود، معلمان از جان و دل برای این کار مایه گذاشتند و در این راه فداکاری‌های زیادی به وسیله معلمان صورت گرفت که در جامعه انعکاس پیدا نکرد. چنانچه رسانه‌ها مخصوصا صدا و سیما در برنامه‌های پر مخاطب خودشان، این فداکاری‌ها را انعکاس گسترده می‌دادند، قطعا نگاه جامعه به این ایثار و فداکاری معلمان تغییر پیدا می‌کرد.
* چه راه‌هایی برای انعکاس هرچه بیشتر جلوه‌های معلمی در جامعه پیشنهاد می‌دهید؟
زمانی که شأن و منزلت معلم در جامعه ارتقاء پیدا کند، خودبخود جلوه‌های معلمی در جامعه هم انعکاس بیشتری پیدا می‌نماید. برای افزایش شان و منزلت اجتماعی معلمان، کافی است که به رهنمودهای حکیمانه رهبر فرزانه انقلاب اسلامی توجه کنیم. ایشان توجه به شأن و منزلت معلمان و معرفی کارهای ارزشمند و هنرمندانه معلمان به جامعه را از وظایف آحاد جامعه به ویژه آموزش و پرورش و صدا و سیما برشمردند و خواستار فرهنگ‌سازی برای ارتقاء شأن و منزلت معلمان شدند. چنانچه آموزش و پرورش و صدا و سیما فقط به همین رهنمودها، جامه عمل بپوشانند، خودبخود شأن و منزلت معلمان ارتقاء زیادی پیدا می نماید و نیاز نیست که دنبال راهکار دیگری باشیم.
* تاثیر فعالیت‌های معلمان بر جامعه دانش‌آموزی را چطور ارزیابی می‌کنید؟
نقش معلم فقط انتقال دانش نیست بلکه معلم به دلیل ارتباط مستمر و مستقیمی که با دانش‌آموز دارد، الگویی با نفوذ در تعلیم و تربیت محسوب می‌شود دانش‌آموزان تمام رفتارهای معلمان، مدیر و حتی کادر مدرسه را زیر نظر و از آنها درس می‌گیرند اخلاق و رفتار معلمان، میزان رعایت عدالت، وقت‌شناسی و رعایت نظم، مهربانی، نحوه اداره کلاس و … هر کدام یک درس برای دانش‌آموزان محسوب می‌شود. لذا معلمان در کنار انتقال دانش و مهارت‌های فنی می‌توانند نگرش‌های جدیدی را در حیطه‌های فرهنگی، عاطفی، سیاسی و اجتماعی در دانش‌آموزان بوجود بیاورند و بدین صورت سبب تغییر و پرورش اجتماعی دانش‌آموزان شوند.
