اگر نگاهی ریشهای و زیرساختی به شاخصهای پیشرفت کشور بیندازیم تأیید خواهیم کرد که مردان و زنانی که این زیرساختهای عظیم را ساختند یا در توسعه آن اثرگذار بودند، از کلاس درس، مدرسه و با نفس گرم معلم، تربیت یافتند و اگر بگوییم همه کشور در همه سطوح، مدیون «معلم» است، سخنی گزافه و بیراه نگفتیم.
به گزارش اداره اطلاعرسانی و روابط عمومی آموزش و پرورش مازندران؛ هفته معلم مجالی است هرچند کوتاه که از «معلم» که برخی او را سنگ بنای توسعه پایدار در هر جامعهای میدانند قدردانی کنیم و یکی از برنامهها، شناسایی و معرفی معلمان نمونه و قدردانی از آنان است که سالانه در ایام هفته معلم و در سالروز شهادت معلم شهید استاد مرتضی مطهری برگزار میشود. در ادامه این گزارش؛ مصاحبه با «صدیقه دیلمی» یکی از معلمان نمونه استان مازندران در سال ۱۴۰۱-۱۴۰۰ را میخوانید:
*لطفا خودتان را معرفی کنید:
با سلام و احترام، و آرزوی سلامتی و موفقیت برای همهی همکاران گرامی، هفتهی معلم را به تمامی تلاشگران عرصهی علم و تربیت تبریک و تهنیت عرض می کنم.صدیقه دیلمی هستم، دبیر کار و فناوری ناحیه یک شهرستان ساری، ۱۷ سال سابقهی تدریس و فعالیت در آموزش و پرورش را دارم.
* دستاوردهای پیشین خود را در زمینه کاری توضیح دهید.
افتخار کسب رتبه دوم استان در مسابقه جشنواره روزکارگاه در سال ۹۸_۹۷، رتبه اول استان در مسابقه فیلم آموزشی نرم افزارهای کتاب کار و فناوری در سال ۹۸_۹۷ و مسابقهی فراخوان عکس در سال ۹۹_۹۸ را داشتم همچنین در جشنواره تدریس مجازی دوره متوسطه اول سال ۹۹_۹۸ مشارکت کردم.
* توصیه شما به معلمان جوان چیست و رمز موفقیت معلمی را در چه چیز میدانید؟
معلمی یک حرفهی پویایی است که هر لحظهاش سرشار از تجربه میباشد آنچه که امروز برای آموزش دانشآموزان بکار میبریم باید بروز باشد و اطلاعات چند سال قبل با توجه به دسترسی فراگیران به منابع اطلاعاتی در آنها ایجاد رغبت نمیکند چرا که خود از آن خبر دارند و برایشان جذاب نیست. یک معلم توانمند و علاقمند جهت پیشرفت دانشآموزان باید در درجهی اول خودش بروز باشد و از تکنولوژی و اطلاعات روز باخبر باشد و مهارت کافی را جهت انتقال به فراگیران داشته باشد و این امر باعث میشود که دانشآموزان با نگاهی متفاوت در کلاس درس این معلم حاضر می شوند.
* صحبت یا توصیهی شما به مسئولان آموزش و پرورش در حوزههای آموزشی، تربیتی و اجرایی چیست؟
برای اینکه به یک مجموعه موفق در حوزهی تعیلم و تربیت برسیم لازم است نیروی انسانی ماهر با دانش بروز، امکانات مناسب و کافی، سرمایه و حمایت سازمانی را داشته باشیم. صحبتی که میتوان با مسئولین مربوطه داشته باشم این است که ضمن تامین امکانات و سرمایه کافی، شرایط استفاده از علوم روز و ابزارهای الکترونیک را در مدارس فراهم کنند.حمایتی که معلم از مسئولین مربوطه انتظار دارد رغبت و انگیزهی کاری آن را چند برابر میکند، که متاسفانه بارها شاهد حمایتهای ضعیف از معلمان بودیم که منجر به سواستفاده از خطاهای معلمان به خصوص در فضای مجازی شده است و گاهی اوقات شاهد قضاوت نابجا هستیم یعنی افراد بدون اینکه دلیل رفتار یک معلم را در مدرسه با دانشآموز بدانند هر گونه رفتار معلم را به حساب اهانت و تحقیر نمودن دانش آموز تلقی می کنند.
*چگونه میتوان معلمان را به انجام فعالیتهای فوق برنامه ترغیب کرد؟
مهمترین عنصر برای داشتن انگیزه و رغبت در هر کاری و برای هر گروهی میتواند تشویق، حمایت و زمینهسازی جهت انجام آن کار باشد. خیلی از همکاران ما فعال هستند ولی چون حمایت و تقدیری برایشان وجود ندارد با یک تجربه در یک کار برای دفعات بعدی قدم بر نخواهند داشت چون احساس می کنند کارشان بی فایده است گاهی ما به حکم دریافت یک تجربه و گاهی جهت دیده شدن و همچنین گرفتن یک تشویقی شروع به انجام کاری میکنیم که داوطلبانه است و جزو وظایف ما تلقی نشده اما پس از فراز و نشیب این کار بازخورد مناسبی دریافت نمی شود که همان باعث خشکیده شدن جوانهی رغبت خواهد شد پس همراه شدن با معلمان، فراهم سازی ساختار درست برای کارهای جانبی آموزش و پرورش، و حمایت و تقدیر از سوی مسئولین و جامعه ی مخاطب بسیار در شکوفایی رغبت معلمان تاثیرگذار است.
* فعالیت قشر معلمان در حوزه اجتماعی چه تاثیری در قضاوت جامعه در مورد معلمان دارد؟
ورود فرزندانمان از محیط خانواده به جامعه، مدرسه است. هر آنچه در طی ۵ تا ۶ سال در محیط خانه و خانواده آموخته در طی ۱۲ سال در مدرسه فرم می گیرد و نهایتا تثبیت می شود، مطمئنا مدرسه با محیط بزرگتر از خانواده و افراد متفاوت در تربیت و آموزش و شکل گیری شخصیت و رفتار انسان تاثیر خواهد داشت. پس افراد جامعه از معلمان در تربیت دانشآموزان انتظار دارند که به درستی این تاثیر صورت گیرد و افراد شایسته تحویل جامعه داده شود، اما بهتر است امروزه با دید بازتر به این قضیه نگاه کرد، چرا که دانشآموز غیر از مدرسه با محیط مجازی و رسانهها هم در ارتباط است که قدرت تاثیر گذاری آن ثابت شده که بیشتر از محیط خانه و مدرسه بوده است. پس هر آنچه که دانشآموز امروز میآموزد ریشهاش در مدرسه نیست اما میتوان در مدرسه با آگاهسازی و مراقبت این تاثیر را کنترل کرد.
* آیا فعالیت، ایثار و فداکاری معلمان به اندازه کافی در جامعه منعکس میشود؟
بی انصافی است اگر جواب این سوال را منفی بدهم. فداکاری و ایثار خیلی از همکاران عزیز ما رسانهای شده و حتی در تاریخ هم نام آنها به ثبت رسید و جامعه نسبت به این افراد فداکار احترام خاصی قائل است اما نکتهی مهم این است که اکثریت معلمان ما با عشق و علاقه در این حرفه خدمت میکنند و این خود زمینهی فداکاری و ایثار است به خصوص در ایام کرونا که زمان آموزش ساعت خاصی مدنظر نبود و حتی بسیاری از معلمان خارج از وظیفه کار کردند و این نمود فداکاری است.
* چه راههایی برای انعکاس هرچه بیشتر جلوههای معلمی در جامعه پیشنهاد میدهید؟ تولید علم و انتقال مهارتها و آگاهسازی جامعه ریشهاش در مدارس است. جامعهای پیروز است که آموزش زندگی و مهارت زیستن را به درستی به فراگیرانش منتقل کرده باشد و مخاطبین آن را به درستی به کار ببرند. یادمان نرود هر آنچه یک مهندس، دکتر، حقوقدان، پرستار، سیاستمدار و... دارند از تراوش و انتقال جلوه های معلمی است. شایسته است از تجربیات، تولیدات محتوایی، مهارتها در جامعه استفاده شود و حمایت کافی در کسب درآمد از این تولید علم فراهم شود.
* تاثیر فعالیتهای معلمان بر جامعه دانشآموزی را چطور ارزیابی میکنید؟
در مقطع ابتدایی یک معلم برای دانشآموزان همانند فرشتهی همه کاره و توانمندی است که هرآنچه دیگران نمیدانند و بلد نیستند او میداند، اما با ورود به مقاطع دیگر و آگاهی بیشتر، دانشآموزان به این درک میرسند که معلم یک راهبر و راه بلد است و میتواند به عنوان مشاور در کنار دانشآموزان باشد تا جایی که حرف های معلم می تواند برایشان قابل تامل و تاثیر گذار باشد. در واقع انتخاب مسیر زندگی با دانشآموزان است ولی دانشآموزان میتوانند از وجود معلمان برای شناخت بهتر بهره بگیرند. پس معلم در هر صورت بر نگرش و رفتار دانش آموزان تا حد قابل قبولی تاثیرگذار است و این بار مسئولیت معلمان را بیشتر میکند.
*سخن آخر شما به همکاران شما که این گفتوگو را میخوانند چیست ؟
در پایان، خداوند را شاکرم که زمینه ی خدمت به فرزندان سرزمینم را فراهم آورد و از مدیریت محترم دبیرستان دخترانه شهید دانش ناحیه یک ساری، سرکار خانم نودهی و معاونین محترمشان که باعث این ارج خواهی بنده شدند، کمال تشکر را دارم. امیدوارم بتوانیم در این مجموعه در کنار هم و با توکل به خداوند متعال به اهداف متعالی آموزش و پرورش دست پیدا کنیم و یادمان باشد که حمایت، تقدیر و تامین نیازها باعث شکوفایی استعدادها خواهد شد.