.
امام حسن مجتبی (علیه السلام)، مشهور به کریم اهل بیت، امام دوم شیعیان و اولین فرزند حضرت امام علی (علیه السلام) و حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها)، در پانزدهم رمضان سال ۳ هجری قمری در مدینه چشم به جهان گشودند.
پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله) به دستور خداوند، ایشان را (حسن) نام نهاد. آن حضرت در ۳۷ سالگی به امامت و خلافت رسید و در سال ۴۱ه.ق. مجبور به صلح با معاویه شد. دوره حکومت آن حضرت شش ماه و سه روز طول کشید. امام حسن مجتبی (علیه السلام)، پس از صلح، به مدینه رفت و ده سال تا هنگام شهادت در مدینه بودند.
امام مجتبی (علیه السلام) شباهت بسیاری به رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلم) داشتند و هفت سال از عمر شریفشان را در دوران پیامبر سپری کردند. ایشان علاوه بر درک محضر پیامبر در بسیاری از حوادث دوران هجرت، مانند حادثه (مباهله). (حدیث شریف کسا) و نزول (آیه تطهیر)، همراه رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) بودند. که از دلایل مهم بر عصمت آن حضرت می باشد.
آن حضرت همچون پدر و جد بزرگوارش، طبیب و معلمی دلسوز و پناهگاهی مطمئن برای مردم مدینه و مظلومان عالم بود و خورشید گونه بر همه زوایای تاریک عالم اسلام می تابید و با سخنان زیبای علی گونه و رفتار حلیمانه محمدی و حجب و تقوای فاطمه گونه اش، مسلمین جهان را رهبری می کرد و در مقابل جبهه کفر و اندیشه های شیطانی آنان در راستای مبارزه با باطل، راست قامتانه ایستادگی کرد و به نور الهی درخششی دیگر داد.
* سیره اخلاقی امام حسن مجتبی (علیه السلام)
روش، منش، رفتار و کردار امام مجتبی علیه السلام نمونه روزگار بود. در یک جمع بندی کلّی، می توان چنین نتیجه گرفت که تاریخ نویسان، مهم ترین برجستگی های اخلاقی آن حضرت را «بخشنده ترین، بزرگمنش ترین، با سخاوت ترین، حلیم ترین، زاهدترین، راستگوترین، پارساترین، عابدترین، گرامی ترین، پرگذشت ترین و دارای گشاده ترین سینه در میان مردم» ثبت و ضبط کرده اند.
امام مجتبی (علیه السلام) بنده خاکسار خدا بود. در هنگام عبادت از قفس تنگ دنیا می رهید و تا شاخساران ملکوت پر می کشید. طعم عبادت، شهد دیگری در کامش می نشاند و جوهر جانش را قبضه می کرد. همواره در انتظار فرا رسیدن ساعات نماز و لحظات عبادت می ماند و چون وقت فرایض نزدیک می شد، روح و روانش متغیّر می گشت و رنگ از رخسارش می پرید.
* کرامت و بخشندگی امام
امام مجتبی (علیه السلام) به «کریم اهل بیت» شهرت دارد. رفتار کریمانه او در سینه تاریخ موج می زند. در همین مورد نوشته اند: «امام مجتبی (علیه السلام) در طول عمر خود، دوبار تمامِ اموال و دارایی خود را در راه خدا خرج کرد و سه بار ثروت خود را به دو نیم تقسیم کرد و نصف آن را برای خود نگهداشت و نصف دیگر را در راه خدا بخشید.»
امام مجتبی (علیه السلام) نسبت به فقیرانِ فرهنگی و فریب خوردگان جاهل نیز قلبی رئوف و دلی مهربان داشت. گرچه آنها بر اثر فریب دشمنان با هتّاکی و بی حرمتی با امام برخورد می کردند؛ اما امام هیچگاه از سخنان بیهوده آنان غضبناک نمی شد و با لطف و مهربانی آنها را نوازش می کرد و به رفع نیازهایشان همت می گماشت. آنان نیز با دیدن برخوردهای خاضعانه امام به حیرت می افتادند و در اندک مدّت از گفته های خویش ندامت می جستند و اظهار پیشمانی می کردند.
منبع: اداره کل آموزش و پرورش شهر تهران